येल्लुरगड(राजहंसगड)

 

बेळगाव जिल्ह्यातील येल्लुर गावी असलेल्या या किल्ल्याला ‘येल्लुरगड’ असेही म्हणतात आणि ‘

राजहंसगड’...

हा किल्ला अनेक शतकांपूर्वी इतिहासात परत आला होता त्यात यादव, होयसलास, बहामनी, आदिलशाही, पेशवा मराठ्यांसह विविध राज्य आणि त्याचे शासक होते....

छत्रपती शिवाजी महाराजांनी गोव्याकडील पोर्तुगीज व कोकणातील जंजिर्‍याच्या हबशांच्या फौजावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी कोकण व गोवा सरहद्दीजवळ असणा‍र्‍या अनेक किल्ल्यांचा खुबीने उपयोग करून घेतला होता चंदगड तालुक्यात असणारा कलानंदीगड व महिपाळगड, बेळगांव तालुक्यातील राजहंसगड, खानापूर तालुक्यातील भीमगड, पारगड, गडहिंग्लज तालुक्यातील सामनगड, हिक्केरी तालुक्यातील वल्लभगड, आणि सौंदती तालुक्यातील पारसगड या आठ गडांचा उपयोग छत्रपती शिवरायांनी आपल्या स्वराज्यासाठी करून घेतला होता या प्रत्येक गडावरून दुसरा गड दृष्टिपथात येत असल्याने एका गडा वरून दुसर्‍या गडावर सांकेतिकपणे संदेश देणे सहज शक्य होत असे...

बेळगावीच्या जवळजवळ सर्व भागातून टेकडीच्या वरचा किल्ला दिसतो असेही मानले जाते की प्राचीन काळातील राजगुनगडापर्यंत बेळगावी किल्ल्यापासून एक गुप्त सुरंग अस्तित्वात आहे या किल्ल्यात 'भगवान शिव' एक सुंदर मंदिर आहे...